OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU NEDİR?

Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. Otizmin, beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı düşünülmektedir.

Bebeklikten itibaren karşısındakinin gözüne bakmada, ortak dikkat ve işaret etme davranışlarındaki yetersizlik ve isteksizlikle kendini belli eden, 3 yaşından önce ortaya çıkan, ciddi sosyal etkileşim ve iletişim bozukluğunun yanında sosyal davranış, dil, algısal fonksiyonlar, tekrarlayan davranışlar ve ilgilerle kendini gösteren, yaşam boyu süren, belirtilerin görünümünde ve şiddetinde bireyden bireye farklılık gösterebilen ve özelliklerinde hafiften ağıra kadar değişkenlik olabilen gelişimsel nöro-gelişimsel bir bozukluktur.

Bir çocuğa otizm tanısı konulabilmesi için aşağıda sayılan belirtilerden en az 6 tanesini taşıyor olması gereklidir:

 · Sosyal etkileşimde yetersizlik (göz teması kuramama, yaşıtlarıyla ilgilenmeme ve oyun oynamama, normal mimik ve duygusal ifadeleri göstermeme, etkileşim başlatma ve sürdürmede zorluk)

· İletişim bozukluğu (konuşamama, aynı kelimenin sürekli tekrarı (ekolali), konuşan çocuklarla iletişim kurmaya çalışmama)

· Hayali veya sembolik oyunlar oynamama (hayali oyunlar kurmama, tekrarlayan basit aktiviteler, sürekli aynı rutin hareketleri tekrar etmek, bir nesnenin bir parçasına aşırı takıntılı olmak, duygusal olarak uyarılamama veya aşırı tepki)

DSM-5'te otizm spektrum bozukluğu kategorisine ilişkin olarak şu özellikler vurgulanmaktadır:

-Farklı bağlamlarda gözlenen sürekli bir sosyal iletişim ve sosyal etkileşim yetersizliği

-Sınırlı ve yineleyici davranış, ilgi ve etkinlik örüntüleri

-Belirtilerin erken çocuklukta ortaya çıkması

-Günlük yaşam işlevlerinde aksama olması.

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerin Özellikleri Nelerdir?

Çocuğunuz;

v Başkalarıyla göz teması kurmuyorsa,

v İsmini söylediğinizde bakmıyorsa,

v Söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa,

v Parmağıyla istediği şeyi göstermiyorsa,

v Oyuncaklarla oynamayı bilmiyorsa,

v Akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermiyorsa,

v Bazı sözleri tekrar tekrar ve ilişkisiz ortamlarda söylüyorsa,

v Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa,

v Sallanmak, çırpınmak gibi farklı hareketleri varsa,

v Aşırı hareketli, hep kendi bildiğince davranıyorsa,

v Gözleri bir şeye takılıp kalıyorsa,

v Bazı eşyaları döndürmek, sıraya dizmek gibi sıra dışı hareketler yapıyorsa,

v Günlük yaşamındaki düzen değişikliklerine aşırı tepki veriyorsa, otizm açısından iyi bir değerlendirme yapmak gerekir.

Otizm Spektrum Bozukluğunun Sıklığı Nedir?

Otizm, günümüzde rastlanan en yaygın nörolojik bozukluklardan biridir ve Hastalıkları Kontrol Etme ve Önleme Merkezi (Centers for Disease Control Prevention)’nin verilerine göre 2006 yılında her 150 çocuktan 1’inde otizm görülürken, 2018 yılında verilen son bilgiye göre de, her 59 çocuktan 1’inde otizm görülmektedir.

Otizm tüm ırklarda, etnik gruplarda ya da sosyal statüsü farklı gruplarda görülebileceği, ailenin gelir durumu, yaşam biçimi ve eğitim düzeyi ile otizm spektrum bozukluğu arasında bir bağ olmadığı vurgulanmaktadır.

Cinsiyetle ilişkili olarak farklı görülme sıklığı bilgileri bulunmasına rağmen, ortak görüş, erkeklerde kızlardan daha fazla görüldüğüdür.

Otizm tanısı alan çocukların çoğunda değişik derecelerde öğrenme güçlüğü ve zeka geriliği de görülebilir.

Erken Müdahale/Eğitimin Önemi Nedir?

Erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemi ile yoğun olarak eğitim alan çocukların yaklaşık yüzde ellisinde otizmin belirtileri kontrol altına alınabilmekte, gelişim sağlanabilmekte, büyük ilerleme kaydedilmekte ve hatta bazı otizmli çocukların ergenlik yaşına geldiklerinde diğer arkadaşlarından farkı kalmayabilmektedir.

OTİZMİ FARK ET, YAŞAMI PAYLAŞ!